Het Sustainable Finance Lab (SFL) heeft een nieuw rapport uitgebracht. Daarin pleit het voor invoering van een ‘depositobank’ en scheiding van publieke en private belangen in het bankwezen. Ons Geld wordt niet genoemd. Maar Ons Geld staat wel aan de basis van dit rapport. Dat zit zo.

In 2015 zetten wij het geldstelsel op de agenda bij de Tweede Kamer. Onze hoofdstelling was dat geld een publieke zaak is, en kredietverlening een private aangelegenheid, en dat deze gescheiden moeten worden. In het huidige stelsel zijn deze twee hopeloos verstrengeld. Een gevolg is dat niet de overheid, maar het bankgeld regeert.

Wij riepen de Tweede Kamer op om publieke en private belangen in het geldstelsel te gaan ontvlechten. Dat is mogelijk als het geldstelsel geheel wordt gebaseerd op door de overheid uit te geven contant geld. Daartoe moet naast het fysieke contante geld, ook een digitale vorm van contant geld komen, ter vervanging van bancaire geldtegoeden. Die laatste worden dan (voor zover niet contant opgenomen) behandeld als gewone beleggingen.

Laaghangend fruit
Wij begrepen dat dit wat veel was voor de Kamerleden. Daarom stopten we in onze voorstellen ook wat laaghangend fruit. Dat was de ‘depositobank‘. Depositobank zou de tegoeden van rekeninghouders veilig bewaren (en niet voor eigen gewin gebruiken). Daarmee zou het publiek de keuze krijgen tussen geld uitlenen aan een bank, of veilig bewaren in de digitale kluis van depositobank.

De Tweede Kamer vond het een goed idee. Waarom de burgers dwingen om banken te financieren? Unaniem stemde de Tweede Kamer voor depositobank. Maar depositobank kwam er toch niet. De Nederlandse Bank en de Minister van Financiën hielden dat tegen. Zogenaamd op grond van juridische details. Maar feitelijk omdat ze het niet willen. Het bankgeldstelsel is erop gebaseerd dat wij ons geld aan banken moeten uitlenen. Zo genieten de banken goedkoop (gesubsidieerd) krediet, en domineren zij de geldmarkt. Hierop is hun macht gebaseerd. En die raken ze liever niet kwijt. Hun bank (De Nederlandse Bank) en hun minister (Financien) hebben ze dat toen fijn laten regelen.

Geen oplossing, wel debat
Maar daarmee was de kous niet af. De banken waren nogal geschrokken dat de politiek iets dreigde te besluiten, wat ze lelijk in de wielen kon rijden. Hierop moesten ze een antwoord vinden. Dat antwoord lijkt nu langzaam door te sijpelen. Feitelijk adviseert SFL dat wij ons geld gaan zetten op één bank; de centrale bank. Natuurlijk is dat geen goede oplossing. Het vergroot eerder de risico’s. Maar het is wel een stap richting het debat dat we moeten hebben. En hoewel SFL het zorgvuldig verzwijgt, is dit het debat dat wij hebben aangezwengeld!